Fallo do Xurado

O xurado xa deu o seu veredicto, así que para que non sufrades mais velaí vai

Categoría adultos:

Gañador: Mans de Redeira
Subcampión: Rosalía "A Maquila"
Terceiro posto: Un Trono de Diamante

Categoría maiores:

Gañador: Maruxa Mallo
Subcampión: " A Pisca"

Categoría Infantil:

Gañador: María Antonia, Pereira do Campo (A Monxiña do Penedo)

Os premiados serán avisados por teléfono para que pasen a recoller os seus agasallos.
Moitísimas grazas a tódolos participantes, pola vosa aportación ao concurso e pola homenaxe que lle rendestes a cada muller traballadora dos vosos relatos, e a todas en xeral.

NOSOS ANTEPASADOS QUE LOITARON

nunca imaxinei cun relato respeto da muller traballadora, ressultariame tan complexo. E de recoñecelo, unha cousa e imaxinar e outra e convertir as ideas en verbas.
Pero ei aqui o meu esforzo , co cal quero aportar o meu gran de area para solidarizarme con todas esas mulleres que día tras día loitan polos seus soños, obxetivos e as libertades que temos todos para tomar as decisions propias das nosas vidas, aquelas mulleres que loitan día a día abrir camiño no mundo laboral feminino nesta sociedade na que a Deus gracias e un dereito que temos as mulleres e non un deseso como sucede noutras culturas ou relixions.
Por iso con estas verbas agradezo as mulleres que loitaron sin renunciar a sua condición de ser mulleres e xamais se rendiron, ante as travas ou dificultades que co paso do tempo ian atopando polo camiño convertindose así nas pioneiras de que en esta sociedade ser muller non significa ser inferior, nin dependente dun home, senon un don da madre natureza do que disfrutamos dunhas características dos homes pero cos mesmos dereitos e privilexios en "teoria".
Todos sabemos que na practica esto non e tan sinxelo, todo ten os seus matices pero neste día pareceme máis apropiado que en vez de queixarnos tanto celebremos este dia agradecendo o esforzo dos nosos antepasados que loitaron cando o tiñan mais díficil co temos nos.
Cando a sociedade era outra, nunha época na que se vivia nun réximen de ditadura, opresión, violencia, machismo, sen dereito nin sequera de expresión, encambio nunca deixaron de loitar polos seus soños acadar unha sociedade mais ou menos como a nosa.
Na que hay moito que mellorar pero que a Deus Gracias existe a liberdade de expresión e sabemos que somos escuchadas se fale s., e tamén que canto mais unidas estemos mais forte sera o verro e mais dificil será ignorarnos.
No seus día as mulleres tiberon que unir forzas para que nos disfrutasemos da "liberdade" e dereito a escoller.
¡¡ Agradezmos a esa mulleres anominas ou non ou nseu exforzo!!
loitemos xuntas para que algun día non exista nin a discriminación sexual, nin a pobreza nin traballos mal remunerados, para que podamos disfrutar dun pais donde o medo, a represión , e excravitude non sexa mais cun pesadelo subrrealista. e para iso solo temos que loitar unidas.
¡ viva a liberedade, vivan as mulleres, e o traballo!!. y que siempre podamos levantarnos para ir a trabajar.

Aleja

MANS DE REDEIRA

“O labirinto da beiramar, que é o mundo”

Xesús M. Valcárcel

Mans de redeira teñen memoria de auga.

Porque eu nacín o primeiro serán de praia, ese segundo roubado no que souben dos grans mornos de area entrefebrándose nas dedas nenas. E, conforme desfilaban preto da vila uns e outros cargueiros... as miñas bonecas foron lucindo mouras cabeleiras de argazo, puiden interiorizar o horario das marés, aprendín a bicar coa ferocidade augacenta do vento nos cons.
Nin máis dedais que os das horas de labores, nin máis letras que as prendidas na cintura das dornas. A miña sabotaxe de ocupacións facíame aventureira e bandida ante mamá. E xa entón amolecía como nana entre os beizos, esta loucura por velar os misterios do porto.
Moza de ollada oceánica, eu quería calcificar nos muros brancos que non se ruborizan ante a costa. Ser Cinsenta acompañando o triquetraque das caixas do peixe á medianoite. Ser serea corrupta, corazón de agulla de madeira. Redeira.
Dende o meu trono descuberto, un de tantos agostos, o destino axitou ás de cormorán para achegarnos. Baixaches dun barco estranxeiro, falando nunha lingua rebelde e nova. Non sei como entendín que na túa terra non había mimosas, como souben que escribías versos de salaios e baleas. Biqueite daquel xeito inxenuo, pero coa ferocidade augacenta do vento nos cons. E o noso amor levedou acendido como a cortiza de piñeiro vermello e salgueiro coa que tinguiamos as redes.
Sabido é que todos os barcos abandoan o porto. Tamén que unha praga de augamares acugulou o horizonte da nosa xuventude. Non é preciso falar hoxe dos cabalos da escaseza ou da consanguinidade do receo. As fauces da guerra enchouparon todos os naipes que nos xuntaran. Para que aínda manque o desexo, basta hoxe con anoar o que foron séculos na túa ausencia, remuíños nas ondas e neste cabelo que branqueou.
Amañando redes, fiquei immóbil, escollida da derrota. Mais nunca volvín a amar con aquelas mans de poemas mareiros na cintura.
É esta a marusía, esta a historia. Haber hai outros fíos, pero son nasas que xa non me conteñen. Outros códigos de xabre, terra adentro. Nos valados deste solpor, no que, moitos anos despois, atopei un libro de centeo e bicos.
Se é que seguiches a escribir, abofé serán as palabras que eu amo o teu escrito.
Meu ben... mans de redeira sempre enfían contos salgados.

Dedaleira

ABOA

A miña aboa ten hoxe 80 anos, a súa vida foi sempre de total dedicación aos seus, primeiro o marido, sumáronse os fillos e os netos. Conta miña nai que ela non recorda que os seus pais foran nunca de vacacións ou de cena e festas. Sempre había que controlar os cartos, as pesetas eran escasas pero chegaban para colexios e clases particulares, chegaba para ir a modista e vestir os pequenos con modelitos sinxelos e xeitosos, para que os reies magos deixaran o tren de lata e a moneca que falaba cando lle movías os brazos.
Chorou amargamente cando meu abó faleceu, faltáballe o compañeiro, aquel que estivera con ela mais de 50 anos, co que saíra cando casou, dunha aldea pequena para ir a vivir a unha grande cidade no sur de España. Ela que nunca fora mais aló do que o seu paso a poidera levar, atopouse viaxando dous mil kilómetros en terceira clase nun tren con asentos de madeira e vivindo nunha habitación con dereito a cociña. Pero loitou de cotio cos seus fillos, apenas sabe ler e escribir, pero foi catedrática con eles, e así saliron “listos como allos”.
Pasados os anos, cando o seu grande e único amor marchou pra sempre, quedouse a vivir con nos e ali volveu a ser a nai e avoa defensora, entregada, agarimosa... quedaba conmigo ata a 1 ou 2 da mañá, cando eu tiña que pelexar coas matemáticas, a física... ela sentábase na miña cama, calada, a coser, a facer punto, a facerme compaña, sin mais. Pola mañá, me despertaba co Cola-Cao e algún bolecho, para coller forzas po día que ía comenzar.
Eu non sei cal é o meu primeiro recordo da miña avoa. É como se sempre estivese o meu carón. Éra a man que me peiteaba, que me daba de comer, que me sorregaba algún pequeno cachete nas tafanas do meu rebolecho cú ( aqui compre decir que cós anos os vexo como merecidos). Pero tamén era a mán que me collía para que baixara as escaleiras, a que me acariciaba cando choraba ou cando non durmía asustada pólo trasno de turno. A niña aboa era a miña compañeira de correrias cando a gatas comencei a percorrer a súa casa, e digo compañeira porque me contan que ela tamén púñase a gatas e viña detrás miña. Ela chorou cando os meus pais tiveron que levarme definitivamente con eles para ir a escola e eu, nun arranque de rebeldia facía que a miña nai me levase tódolos dias xunto dela porque si non eu non comia.
Agora volvo estar lonxe dela, demasiado. Cando veño, busco o seu calor, o seu olor, limpo e fresco, busco as súas mans, deformadas pola artrosis, pero suaves como as nuves. Acurrúcome xunto a ela, son demasiado grande para poñerme no seu colo, e intento convencela para que veña a vivir conmigo, (claro que miña nai non está de acordo) ela sempre contesta, “necesítame a túa nai” e continua, “pero cando teñas un neniño eu voucho coidar, e vou a ensiñarlle a coidar as pombas do abó, e a plantar patacas, como aquelas que tí quitabas do rejo, e vou a andar a gatas tras del, e...”. Quédanme moitos anos de estudos, pero xa me ten prometido que cando acabe vaime regalar un coche novo, xa está aforrando para el, e que mo vai levar a facultade cun gran lazo branco... a min dame a risa, pero sei que é certo.
Sei que como ela hai en Galicia moitas mulleres, mulleres fillas dunha postguerra, que se criaron con miserias e fame, que foron educadas na idea do eterno sacrificio polas súas familias. Idea que nos foron trasmitindo, primeiro ás súas fillas, logo as súas netas, e cando eu lle digo que xa non ten que seguir con esa idea, que a dictadura e a supremacía dun sobre outro xa acabou fai mais de trinta anos, ela dende a súa sabiduría bótame un sorriso e contesta, “ miña nena, a familia non entende de política, somente entende de corazón e agarimo”.
Eu sei que hai moitas como ela, pero como ela non hai ningunha. ¡Querote aboa!

ABOA

A "PISCA"

Hola, chámome_________ e teño 67 anos, vivo en Xinzo, lugar coñecido por ser terra de peixeiras, e agora mesmo estou xubilada. Vou contarvos a miña historia. O meu alcume é “a Pisca”, e dito alcume ven póla miña avoa, pasou póla miña nai, pólos meus fillos e agora os meus netos. Dende sempre a miña familia adirase o peixe, miña avoa viña dende Vigo coa patela na cabeza ata Ponteareas e despois a miña nai. Mais tarde o meu pai comprou unha camioneta, e xa el taría e levaba ás peixeiras a vendelo peixe a Cañiza, O Covelo, As Neves, Ponteareas... Erguíanse ás 5 da mañá e chegaban a casa póla noite. Eu empecei na Ribeira, en Vigo, os 15 anos traballaba para uns armadores é a miña tarefa era cobrar e vender o xírelo e a sardiña que traían os barcos que ían pescar na ría, e todo tiña que estar perfecto. Non podían faltar cartos, despois de cobrar tódalas facturas ía o banco que había dentro da propia Ribeira a ingresar eses cartos. Cando chegaba o director da sucursal dicíalle os empregados que atenderan rápido o nº 23 (así era como me chamaban) que tiña que ir para Ponteareas, para ir a escola que comezaba ás 10 da mañá. Traballei para cinco armadores da miña familia e todos queríanme moito. Tiven que operarme e todos eles querían levarme para a súa casa. Un día que meu pai non podo ir a Ribeira, tiven que ir soa ás 5 da mañás póla carreteira cuns veciños, ía correndo porque tiña medo e de súpeto vexo vir a un home cun saco o lombo que viña perseguíndome, gritei con tódalas miñas forzas pero ninguén me escoitou, e comecei a correr, cando cheguei a carreteira ía sen fala. Contenllo os meus compañeiros e dixéronme que o “home do saco” era un camioneiro que vivía a 300 metros e que levaba no saco o “que se caia” do camión. Por fin no ano 79 saquei o carné de conducir, e foi dende entón cando comecei a vender póla miña conta, facía venta ambulante cunha furgoneta por algunha das vintecatro parroquias de Ponteareas. As clientas queríanme moito porque sempre tiña unha palabra de cariño para todas elas, aínda hoxe cando nos encontramos en algunha das moitas actividades nas que participo, alegrámonos moito e falamos sen parar. Agora adícome a traballar na casa, coido dos animais, planto flores no meu xardín, atendo as fincas, as viñas... pero o que mais me gusta e adicar o meu tempo de lecer a facer actividades como o teatro e o baile galego. Tamén compuxen algunha canción, a música e a letra. Unhas falan de santos e outros son das que din “sociais” e son por problemas que tivemos en Xinzo coas canteiras e os camións. Aquí vai unha mostra doas dúas:
=============================
San Sebastián que vive no Souto
No noso peito ten o seu altar
Que reine sempre aquí neste barrio
San Sebastián, “Ai” San Sebastián
=============================
Santa Mariña que era do Vixo
E leváronma pa baixo os da Portela
Que non protesten
Que lle levamos a Festa
Para deixarlles a Santa
=============================
Crisóstomo, Crisóstomo
Vaite pa veira do mar
A ver si ven unha ola
E te consigue afogar
E despois que esteas no fondo
Que te coma unha balea
En anaquiños pequenos
Como se come a lamprea
========================

Ata fai un ano fixemos as festas de Xinzo, que eran cinco día, 8 mulleres e con gran esforzo conseguímolo e como recompensa fixemos unha cea. Tamén o ano pasado fixen de peixeira na festa medieval en Ponteareas. En fin que son unha muller con moita enerxía, con gañas de vivir e que gústame pasalo ben, e facer rir e un pouco mais felices, a xente do meu redor.

LOURDES